نویسنده: حمید وثیق زاده
منبع:راسخون




 

بیماریها و اختلالات مختلفی می‌توانند به سطوح غیر طبیعی فشار خون نه تنها در بزرگسالان، بلکه در کودکان منجر شوند. به نمودار فشار خون مرتبط با سن که در این مقاله ارائه شده، نگاهی بیاندازید. و همچنین نسبت به سطوح فشار خون عادی، بالا و پایین آگاهی و اطلاع کسب نمایید.

آیا می‌دانستید؟

به گفته انجمن قلب آمریکا، فشار خون بالا می‌تواند به شرایط تهدید کننده حیات مانند حمله قلبی، سکته مغزی، فلج، صدمه به مغز، و نارسایی کلیه منجر شود که عامل حدوداً 350000 مرگ و میر سالانه در ایالات متحده است.
نیروی اعمال شده توسط خون در دیواره‌های رگ‌های خونی را فشار خون (BP) گویند. فشار اندازه گیری شده هنگامی که قلب منقبض شده و خون را به درون عروق ارسال می‌کند، فشار خون سیستولیک گویند، و فشار اندازه گیری شده زمانی که قلب منبسط شده و یا در حال استراحت بوده و از خون پر می‌شود را فشار خون دیاستولیک می‌نامند.
واحد اندازه گیری فشار خون BP میلی متر جیوه (mmHg) است. محدوده فشار خون طبیعی برای افراد بزرگسال 80-120 میلی متر جیوه است (سیستولیک بایستی زیر 120 باشد، در حالی که دیاستولیک بایستی زیر 80 باشد). فشار خون ایده آل برای مردان و زنان (حتی برای زنان بالای 40 سال و برای زنان بیش از 50 سال) می‌تواند کمی متفاوت باشد. این واقعیتی ترسناک است که کودکان بیشتر و بیشتری وجود دارند که هر ساله فشار خون بالا در آنها تشخیص داده می‌شود.

فشار خون بالا و فشار خون خیلی پایین

BP بالاتر از سطوح نرمال راBP بالا (HBP) و یا فشار خون بالا hypertension نامند. این امر باعث فشار مضاعف بر روی قلب و عروق می‌شود. و نشان می‌دهد که قلب به نیروی بیشتری جهت پمپاژ مقدار مشخصی از خون در زمان خاصی نیاز دارد. در افت فشار خون، وضعیت دقیقاً برعکس می‌باشد. در این وضعیت که سطوح کمتر از حد طبیعیBP تجربه می‌شوند را افت فشار خون hypotension نامند. که معمولاً منجر به سرگیجه می‌شود. بالا رفتن سن منجر به بالاتر رفتن سطوح BP می‌شود. نمودار رسمی فشار خون که بر اساس درصد می‌باشد، با استفاده از قد، وزن و اطلاعات شاخص توده بدن (BMI) گروه‌های خاصی از کودکان و بزرگسالان تهیه شده است که در تمام درمانگاه‌ها در دسترس می‌باشد.

پیش فشار خون بالا Prehypertension

به گفته وزارت بهداشت و خدمات مردمی آمریکا، به افرادی «پیش فشار خون بالا» گفته می‌شود که دارای سطوح فشار خون آنها کمی بالاتر از حد طبیعی باشند. BP سیستولیک می‌تواند بین 120 و 139 و BP دیاستولیک می‌تواند بین 80 و 89 باشد. فردی که در او پیش فشار خون بالا تشخیص داده شده است، احتمال بیشتری می‌رود که مبتلا به فشار خون بالا شود. اما در این مرحله، تغییرات ساده در رژیم غذایی و شیوه زندگی می‌تواند به کاهش فشار خون کمک نماید.

عواملی که بر فشار خون تأثیر می‌گذارند

سطوح فشار خون هر لحظه در حال تغییر است. این تغییرات با توجه به سن، جنسیت، قد، وزن، و سلامت کلی فرد متفاوت بوده و به طور جدی تحت تأثیر عوامل ذیل می‌باشند:

• استرس و فشار جسمانی یا عاطفی
• رژیم غذایی نادرست
• مصرف بیش از حد نمک
• سبک زندگی بیحرکت
• استعمال دخانیات
• مصرف بیش از حد الکل
• مصرف بیش از حد کافئین
• مصرف بیش از حد نیکوتین
• استفاده بیش از حد قرصهای جلوگیری از بارداری
• ماهیت ژنتیکی
• سابقه خانوادگی
• اضافه وزن
• چاقی
• بارداری
• یائسگی، به هنگام کاهش قابل توجه سطوح استروژن (هورمونی که به تنظیم BP کمک می‌نماید)

جدول فشار خون بر مبنای سن برای کودکان و بزرگسالان

جدول فشار خون بر مبنای جنسیت برای کودکان

نوزادانی که زودتر از معمول به دنیا بیایند (قبل از هفته 37 بارداری) و یا نوزادانی که با مشکلات قلبی یا کلیوی متولد شوند، ممکن است علائم فشار خون بالا را نشان دهند.
تحقیقات نشان می‌دهد که چاقی و مصرف بیش از حد نمک عوامل اصلی مؤثر در فشار خون بالا در کودکان 17-8 ساله هستند. سابقه خانوادگی داشتن فشار خون بالا و داشتن سبک زندگی ناسالم برخی از عوامل اصلی خطر ابتلا می‌باشند. مصرف بیش از حد خوراکی‌های ناسالم، عدم وجود مواد مغذی ضروری در رژیم غذایی، استرس، فعالیت بدنی ناکافی، داشتن توده بدنی بیش از حد معمول، و داشتن کمری بزرگتر می‌تواند منجر به فشار خون بالا در نوجوانان شود.

فشار خون عادی، بالا و پایین

ایجاد تغییرات لازم در رژیم غذایی و شیوه زندگی

• مصرف نمک خود را کاهش دهید. مطالعات نشان می‌دهد که غذاهایی که از فروشگاه‌ها خریداری می‌شوند و غذاهای رستوران‌ها از میزان بالایی نمک برخوردارند. مشاهده شده مصرف روزانه نمک توسط آمریکایی‌ها تقریباً دو برابر مقداری است که توسط انجمن قلب آمریکا توصیه می‌شود.
• داشتن یک رژیم غذایی سالم به جهت داشتن جریان خون بدون وقفه ضروری است.
• مصرف پتاسیم، کلسیم، و منیزیم خود را افزایش دهید.
• ورزش منظم به افزایش ظرفیت قلب کمک می‌نماید.
• سعی نمایید که وزن خود را در محدوده وزن طبیعی نسبت به قدتان حفظ نمایید.
• میوه، سبزیجات و محصولات لبنی کم چرب را در رژیم غذایی خود وارد نمایید.
• کم کردن استرس به کمتر شدن فشار خون کمک می‌کند.
• انتخاب کاری که از دشواری کمتری برخوردار باشد، و یا انجام کارهایی که بدان علاقه داشته باشید، به از بین بردن استرس کمک می‌کند.
• از کشیدن سیگار اجتناب ورزید.
• از مصرف بیش از حد الکل خودداری نمایید.
• از مصرف بیش از حد داروها و مکمل‌ها ممانعت ورزید.

بسیاری از افراد جهت پی بردن به اینکه آیا دارای فشار خون بالایی هستند یا خیر به خود زحمت چک کردن فشار خون را نمی‌دهند. چنانچه این عارضه درمان نشود، در نهایت می‌تواند به اندام‌های حیاتی مانند چشم‌ها، قلب، مغز و کلیه‌ها آسیب برساند. در صورت تشخیص زودهنگام، درمان به موقع و نظارت منظم می‌تواند به کودکی با سطوح فشار خون بالا کمک کرده تا یک زندگی فعال و طبیعی داشته باشد. معاینات همیشگی سلامت و پیشگیری به تشخیص این عارضه در مراحل اولیه کمک کرده و با تغییرات ساده در رژیم غذایی و شیوه زندگی کنترل آن آسانتر می‌شود.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نباید به منظور جایگزین توصیه‌های یک متخصص امر پزشکی در نظر گرفته شود.